Mẹ ơi, vải ở đâu ra thế?

Không ít người sau đó, có lẽ, sẽ đem đống vải ấy về nhà, hí hửng khoe với người thân. Có thể họ còn mang đặt vài quả vải lên ban thờ tổ tiên, thắp nén nhang thơm khấn: “Xin trời Phật, thần linh, ông bà gia tiên phù hộ cho gia đình con mạnh khỏe, làm ăn phát đạt…”

Thế nhưng, liệu họ sẽ trả lời sao nếu con trẻ tò mò hỏi:

- Bố ơi, vải ở đâu ra thế ạ?

- Mẹ ơi, ai cho nhà mình nhiều vải thế?

Sẽ là một cái lảng tránh? Một lời nói dối? Hay một kiểu bao biện kiểu "người ta cũng lấy chứ đâu riêng gì mình"?

Câu chuyện nhỏ bên vệ đường ấy, tưởng như vụn vặt, nhưng lại phản chiếu rõ một điều: khi lòng tham lấn át đạo đức, khi hành vi "hôi của" được che đậy bởi sự im lặng hoặc tâm lý “đông người làm, mình làm theo cũng chẳng sao”, thì liêm sỉ xã hội bị xói mòn. Sự vô cảm, vô trách nhiệm trước nỗi đau và tổn thất của người khác dần trở thành bình thường. Thậm chí, có người còn coi đó là "vận may" từ trên trời rơi xuống!

Thử tưởng tượng, nếu ngày hôm sau báo chí đăng dòng tin: “Một người chết vì hóc hạt vải, không kịp trăng trối”, liệu ai trong số những “người hôi của” ấy sẽ cảm thấy giật mình?

Phải chăng, điều đáng sợ nhất không phải là hành vi "hôi của", mà là sự vô cảm đến mức không còn cảm thấy đó là sai?

Sự văn minh không thể chỉ đo bằng những cây cầu lớn, những con đường đẹp, hay sự phát triển của thành phố. Sự văn minh phải bắt đầu từ những điều nhỏ nhất – từ cách ta đối xử với người hoạn nạn, từ việc biết dừng lại trước nỗi đau của người khác, từ những lần tự hỏi chính mình: “Mình làm vậy có đúng không?”

Và hơn cả, sự văn minh bắt đầu từ những câu hỏi tưởng như ngây thơ mà thấm thía vô cùng:

“Mẹ ơi, vải ở đâu ra thế?”